Thursday, August 1, 2024

Boos Tanaksikul Sondii' (POL)

Boos No Kointutunan Tinau'

Aiso kaanu mogohim do BOOS no ii kointutunan tagazo do iso' tinau'. Ii no poogi' do kivaa kaantakan do kokuasaan id pogun kuminam do mongipop do kointutunan do iso' tinau' maza' do mamajal tinau' dii do momoguno do boos suvai ontok do mogiboboos om monuat. Ahaid po dii, ohivan do tinau' dii o Boos sondii'. Maza' diti do tumagak boos do tinau' dii sabap aiso dii ii moboos om kalati' do boos dii.

Id ahal do kiguno kozo diti, kivaa nogi' katapatan do hasa' do tinau' dii sondii do tumagak ii Boos dioho'. Au' zioho momoguno Boos dioho do sosongian nopo, id paganakan om id nombo nopo.

Mingkolomusos po dii do popoguhi dii ningkokoton poguhu nga' osusa' no dii do gumuhi' ii. Miad po nga' au' gumuhi' soosondii' ii.

Id kaantakan diti, au' opiumanan do maamaso tumagak ii boos om maza' dii maatagak ii kointutunan.

Boos Kadazan, Dusun om suvai po suku do Kadazandusun nga' maatahup sabap muukudi' tanak kavavagu ii moboos id boos do takiaki dioho'.

Ogumu No Boos Natagak

Tumanud koponoizukan, kivaa hobi-kuang 573 boos dii natagak no, aiso moboos om aiso minsingiho. Kiginumu' do hobi-kuang do 7,000 boos id vinoun kaampai no boos di okudi' no dii ii moboos.

Itia no ii ningkokoton do boos ngaavi' id Vinoun:

1 Boos Natagak (Extinct Language) - Boos ii aiso tongoiso' tuhun koiho moboos;

2 Boos Napatai (Dead Language) - Boos ii kivaa tinimungan tuhun koduvo ii kaanu moboos toi' gunoon do monuat miaga do Boos Latin.

3 Boos Poingodop (Dormant Language) - Boos Napatai ii kakaal gunoon sabaagi tanda' do kontutunan do iso' tinau' om mamaso do posizon.

4 Boos Poimpasi (Living Language) - Boos ii kakaal kivaa puu' do tinau' sanganu do Boos dii do moboos do Boos dii.

Aiso tinau' ii humizab do atagak o boos om kointutunan dau. Ingkaa nogi' tuhun Kadazandusun. Otumbazaan ihia sonsuat do ingkaa no iti.

Boos Tanaksikul Sondii (POL)

Sabap no do muukudi' sinakagon vagu do suku' ngaavi' do Kadazandusun ii kaanu moboos om kalati'do Boos sondii', do opusou o huguan ngaavi' do Kadazandusun.

Mongunsub huguan ngaavi' do mohoing do mongia' tanak dioho do boos sondii'. Nga' maahaid, miaga do mimang usa' o ningkokoton do Boos Kadazandusun id paganakan do Kadazandusun. 

Mantad diti do minokianu o huguan Kadazandusun do kasagaan kopolintaan do po'ia'on o Boos Kadazan-Dusun id sikul polinta'. Iti no ii pungaanan do Boos Tanaksikul Sondii' toi' Pupil's Own Language (POL).

Toun no dii do maan po-ia'o' o Boos POL diti maza' boos suku' Bundu-Liwan. Hobi ogumu' ii moboos toi' moninganu do boos diti sabaagi do Boos Suku'.

Kosiisian kozo! Tumanud ponoizukan di au' ahaid gisom baino, noihaan do ii tanaksikul Kadazandusun ii no-ia' do boos dioho', AU' TUMINIHOMBUS MOBOOS DO BOOS BUNDU-LIWAN.

Mositi nopo do ingkaa iti. Aiso "foĺow-up program" montok tanaksikul ngaavi' diti. Aiso nimaan poonjulo do popotihombus do kohizaban do tanaksikul sikul ngaavi" do moboos do Boos takiaki dioho'. Nogi', id pohiihiput dioho, boos suvai ii maso gunoon. Id paganakan do suku suvai do Kadazandusun, moboos ii mohoing dioho do Boos Kadazan, Boos Lotud, Boos Rungus, om suvai po.

Iso' Pomuandaman

Ingkuo nung id kakampungan ii momoguno Boos Rungus toi' Boos Lotud toi' Boos Kadazan toi' suvai po,  gunoon Boos do Suku dii sabaagi do POL (variation of the first approved POL for Kadazandusun pupils)?

Dati' do hobi avasi taangazan om kodimpoton do boos Kadazandusun mooi do muugumu' ii moboos do boos suku dioho'. Om kotihombus do atampasi o Boos Kadazandusun. Iho' no ii tuduvon do huguan do Kadazandusun,  iho' no tudu do kotinanan do Kadazandusun. Om iho no kohizaban do toiso'iso paganakan do Kadazandusun. 

Kotohuadan do tuminoboi ko mambasa' gisom kohimpupuson.


Pascalis Claudius Lotinggi Dampian 

Copyright 2024

No comments:

Post a Comment